JALE İNAN

KAZILARI, ARAŞTIRMALARI VE BULDUĞU ESERLERLE
ANTALYA’YA ADANMIŞ BİR YAŞAM: JALE İNAN (1914-2001)
 
Nezih Başgelen
 
Jale İnan, ülkemiz arkeolojisinde eğitim, araştırma, kazı, yayın, müze kurma, restorasyon projeleri, eski eser kaçakçılığı ile mücadele alanlarında verdiği unutulmaz hizmetlerle tanınan, yurt içinde ve dışında Türk arkeolojisinin “Saygı Hanımefendisi” olarak tanınmış değerli bir bilim kadınımızdır.

Antalya arkeolojisine Arif Müfid Mansel ile birlikte büyük emekleri geçmiş, 1946’da başlayan Perge ve Side kazılarında A. Müfid Mansel ile birlikte katılmış, onun ölümünden sonra kazı çalışmalarını başarılı bir ekip organizasyonu ile sürdürmüştür.

1972-1979 arasında Antalya-Manavgat ilçesi sınırları içerisindeki Lyrbe-Seleukeia antik kentinde kurtarma kazıları yapmış, bu arada Side’deki bir antik hamamın müze binası olarak onarılması ve hizmete girmesini sağlamıştır.

Perge kazıları 1975-1987 arası onun başkanlığında yapılmış, Perge Tiyatrosu’ndaki çalışmaları ise 1988 yılı dışında 1985-1992 arası yürütülmüştür. 1985-1992’de Perge Tiyatrosu’nda yaptığı kazıda bulduğu meslek hayatının en görkemli heykeltıraşlık buluntularını ve kabartmaları bugün Antalya Müzesi’nin en seçkin eserleri arasında yer almaktadır.

1981-1990 yıllarında Side’de Apollon Tapınağı’nda yürüttüğü onarım çalışmaları ile de Türkiye arkeolojisine önemli bir restorasyon uygulaması kazandırmıştır.

Perge’den ABD’ye kaçırılan Herakles heykelini üst bölümünün Antalya’ya ait olduğunu bilimsel olarak ortaya koymuş, uzun uğraşlardan sonra Boston’da uzmanların ve müze yetkililerinin önünde buradaki heykelin üst bölümünü Antalya’dan getirdiği alt bölümün mulajıyla kırığı kırığa uydurarak Perge’de bulduğu heykelin parçası olduğunu ispat ederek geri alınma sürecinin hukuki zeminini oluşturmuştur.

Uzun bilimsel yaşamında titizlikle topladığı kitaplarının önemli bölümünü sağlığında Antalya Müzesi’ne hibe eden Jale İnan, böylece Antalya Müzesi’nde çalışacak meslektaşlarının, bu kitaplardan yararlanmasını sağlamıştır.